Cola to dla jednych ulubiony, a dla innych śmiercionośny napój. Coraz częściej możemy zauważyć jak na zawodach triathlonowych zawodnicy sięgają właśnie po colę. Poniżej chciałbym podzielić się moim badaniem, które wykonałem trzy lata temu. Dotyczy ono tego, jaki wpływ ma napój cola na sportowców w czasie zawodów. Artykuł został umieszczony w monografii z IV Konferencji Naukowej organizowanej przez Akademię Morską w Gdyni pt.: „Towaroznawstwo w zrównoważonym rozwoju”. Opiekunem pracy była Pani dr inż. Ewa Marjańska z Politechniki Gdańskiej. Poniższy tekst jest wersją okrojoną oryginału.
Wprowadzenie
Coca-Cola jest najlepiej sprzedającym się napojem na świecie, jest aromatyzowanym nie-narkotycznym wyciągiem z koki, rośliny, z której pochodzi kokaina. Pierwsza partia Coca-Cola została zaparzona w 1886 roku przez Johna Styth Pemberton, farmaceute, który opisał produkt jako ” tonik dla mózgu i napój intelektualny.
Napoje typu cola nie są powszechnie uważane za wskazane dla sportowców. Jednakże, są one polecane w popularnych wśród triathlonistów książkach. Dwukrotny zwycięzca Mistrzostw Świata w Ironmanie – Cris McCornack w swojej biografii “I’m Here To Win” pisze, że dzięki dużej zawartości cukru cola jest najprostszym sposobem uzupełnienia kalorii dla organizmu. Jest szybko wchłaniana do żołądka, przez co działa bardzo szybko. [1]
Materiały i metody
Badanie ankietowe przeprowadzono za pomocą autorskiego kwestionariusza ankietowego pośród 71 osób trenujących triathlon. Pytania obejmowały zagadnienie dotyczące rodzaju napojów spożywanych w trakcie zawodów triathlonowych oraz przyczyn ich wyboru ze szczególnym uwzględnieniem napojów typu cola, a także wpływu wybranych napojów na samopoczucie w trakcie zawodów.
Większość ankietowanych, bo aż 62% to osoby, które trenują triathlon od jednego do trzech lat. Dłużej niż trzy lata trenuje 31 % osób. Reszta to osoby, które trenują krócej niż rok.
Ankietowani mieli podać, ile lat trenują (Rysunek 1), a także określić swój poziom sportowy w oparciu o czas uzyskiwany w zawodach triathlonowych (Rysunek 2). Zawodnik o poziomie bardzo wysokim to taki, który zajmuje miejsce na podium w kategoriach wiekowych na zawodach, jego czas na 1/2 Ironmana wynosi poniżej 4 godz. 30 min, a na 1/4 Ironmana poniżej 2 godz. 10 min. Początkujący to taki zawodnik, który startuje tylko na dystansach sprinterskich lub jego czas na 1/2 Ironmana wynosi powyżej 6 godzin, a na 1/4 Ironmana powyżej 2 godz. 55 min.
Wyniki
Wśród badanych 33% kobiet i 51% mężczyzn deklaruje, że próbowali napojów typu cola w czasie zawodów.Wydaje się więc, że napoje typu cola są bardziej popularne wśród mężczyzn biorących udział w zawodach triathlonowych niż wśród kobiet. W badaniu spytano także zawodników o powody, dla których sięgają po napoje typu cola w czasie zawodów triathlonowych. Największa liczba respondentów – 38% wybiera te napoje ze względu na to, że lubią pić colę. Kolejnym powodem, który wskazało 30% ankietowanych, jest inspiracja znanymi sportowcami. Zmniejszające się w czasie treningu rezerwy glikogenu prowadzą do spadku energii i osłabienia organizmu. Brak energii i wyczerpanie to kolejny powód sięgnięcia po colę w czasie zawodów, wskazało go 18% respondentów. Inne powody to chęć pozbycia się bólu brzucha (6% badanych) oraz chęć spróbowania coli w czasie zawodów (9% badanych).
Aż 67% kobiet i 84% mężczyzn, którzy zadeklarowali spożywanie napojów typu cola w czasie zawodów triathlonowych, zauważyło poprawę samopoczucia po wypiciu tego napoju. Zarówno wyraźny przypływ energii, jak i pobudzenie po wypiciu coli w czasie zawodów deklaruje po 53% respondentów (Rysunek 3).
Wnioski
Po wielogodzinnym wysiłku następuje znaczące zmniejszenie rezerw glikogenu, węglowodanu złożonego, stanowiącego skoncentrowane źródło energii dla organizmu. Zawierająca około 10 g cukrów prostych w 100ml cola [3], dostarcza organizmowi stosunkowo łatwo przyswajalnej energii. Dodatkowo, napoje typu cola w 100ml zawierają około 10 mg kofeiny[4] zapewniającej pobudzenie, bardzo potrzebne w trakcie tak dużego wysiłku, jakim jest udział w triathlonie. Spożycie napoju, który nam smakuje, ma także prawdopodobnie korzystny wpływ na psychikę, która, poza aspektami fizycznymi, odgrywa ogromną rolę w czasie zawodów sportowych. Dlatego pomimo tego, że cola jest niezdrowa, patrząc na to, jakim wysiłkiem jest triathlon, który też niszczy nasz organizm, warto sięgnąć po ten napój. Ważne jest, aby był jednak rozgazowany i przetestowany wcześniej na treningu.
Jako ciekawostkę warto dodać, że powstał klub triathlonowy, którego głównym sponsorem jest Coca-Cola – Team Bravo Triathlon Team.
W najbliższym czasie podzielę się także moim innym artykułem o podobnej tematyce. WPŁYW DOŚWIADCZENIA I POZIOMU SPORTOWEGO TRIATHLONISTÓW NA WYBÓR NAPOJÓW TYPU COLA W CZASIE ZAWODÓW
Literatura:
- McCormack C., I’m Here To Win, Center Street, New York 2011
- Clifford D. May., How Coca-Cola Obtains Its Coca, The New York Time, July 01, New York 1988
- Szymańśka A. , Pozycja firmy Coca-Cola na polskim rynku napojów gazowanych, Zeszyty naukowe nr 659 Akademii Ekonomicznej w Krakowie 2005
- Jarosz M., Zawartość kofeiny w produktach spożywczych BROMAT. CHEM. TOKSYKOL. – XLII, Warszawa 2009
